Strijder tegen de demonen
“Diezelfde dag gebeurde het dat Sara, de dochter van Raguël, die in Ekbatana in Medië woonde, beledigd werd door de dienstmeisjes van haar vader. 8Zij was namelijk al aan zeven mannen ten huwelijk gegeven, maar de boze demon Asmodaus had hen gedood nog voor ze gemeenschap met haar hadden gehad“. (Tb 3,7-8)
In het boek Tobias verschijnt een van de demonen die in de Bijbel bij zijn naam worden genoemd: Asmodeus, wiens naam in het Hebreeuws “hij die doet sterven” “hij die vernietigt” betekent, beschouwd als een vijand van het huwelijk omdat hij het was die de zeven echtgenoten van Sarah doodde.
St. Rafaël, “de genezer” is door God gezonden om Asmodeus, de demon van de lust, te overwinnen en Sarah te bevrijden van Asmodeus’ vloek. Hij is de “kwade demon” (3.8), onvriendelijk voor de echtelijke verbintenis, onzuiver, tegen het huwelijk. Tegenover Asmodeus, de demon van seksuele perversie, van prostitutie van ziel en lichaam, staat Rafaël als de aartsengel van zuiverheid en heilige liefde. Asmodeus is een vreselijke demon omdat hij de dood vermengt met de voortplanting van het leven. Hij vervormt de harmonieuze seksualiteit van de liefde tot gefragmenteerde en beestachtige seksualiteit.
St Raphael zuivert en geneest om een heilig leven te leiden. Van het hart van de vis en zijn rook maakte de aartsengel Rafaël een soort sacrament en daarmee verdreef hij de smerige en wrede Asmodeus die Sarah al enige tijd achtervolgde en verbant hem naar de eenzaamheid van een woestijn in Egypte.
Nu is het ook niet moeilijk om de symbolische waarde van lever, hart en gal in de tekst van de Bijbel te vinden. In de Joodse oudheid vertegenwoordigde het hart het menselijk denken, de lever was de zetel van de affecties, van de liefde. Daarom stelt degene, die deze beide aan God toewijdt (door ze op houtskool te verbranden als wierookoffer) zich onder Goddelijke bescherming en verdrijft hij de duivel.
De gal is een symbool van bitterheid, van de bittere ervaringen van het leven, die de mens liever niet meer ziet. In feite bad Tobit: “Laat mij vertrekken naar het eeuwige huis en wend uw aangezicht niet van mij af, o Heer”. Want het is beter dat ik sterf dan dat ik deze grote beproeving doorsta” (Tob 3,6).
Door gal te gebruiken als medicijn om Tobits blindheid te genezen, laat Rafaël zien dat het lijden van het leven noodzakelijk en onmisbaar is voor de mens, opdat de juiste bovennatuurlijke visie op het leven kan ontstaan.
We weten van de uiteindelijke nederlaag van de duivel en de overwinning van Tobias. De vlucht van de demon moet worden gelezen als de nederlaag van een seksualiteit die alleen als object leeft. Asmodeus is het teken dat het paar niet alleen kan staan op het verlangen van de ander of, erger nog, van het lichaam van de ander, een subtiel en indringend verlangen dat zich zelfs daar insinueert waar alleen liefde lijkt te bestaan. Het ritueel dat Tobias uitvoert is een teken dat hij dit risico heeft overwonnen en is ook een manier om Sara duidelijk te maken dat hij niet alleen seks van haar wil.
De liefde die Tobias uitte voordat hij Sarah ontmoette, geeft uitdrukking aan een soort liefde zonder passie, uitgebannen. Voeg een aureool van gebed toe in de huwelijksontmoeting en we hebben een zeer hoge, christelijke voorstelling van het huwelijk.